Moshe Safdie
Kuramcı, mimar ve eğitimci Moshe Safdie, uluslararası üne sahip bir mimar ve şehir planlamacısı. Kapsamlı ve insancıl bir tasarım felsefesi aracılığıyla sosyal tasarımın temel ilkelerini araştıran mimar; çok kültürlülüğü, bir yeri tanımlayan coğrafi, sosyal ve kültürel unsurlara bağlılığı, sürekli tipolojik ve teknolojik yenilik arayışı nedeniyle yirminci yüzyılın ikinci yarısı ve yirmi birinci yüzyılın başlarının önemli isimlerinden biri.
"Herkes İçin Bir Bahçe" ifadesinin yaratıcısı olan Safdie; mahalleler, halka açık parklar, konutlar, karma kullanımlı kentsel merkezler, havaalanları ve hem mevcut topluluklar hem de tamamen yeni şehirler için master projeleri tasarladı. Bir düşünce lideri olarak kabul edilen mimar, nesiller boyu mimarlara ilham kaynağı olmayı sürdürüyor.
Moshe Safdie 1938'de Hayfa'da Suriye ve Lübnan kökenli Sefarad Yahudi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. David Ben-Gurion 14 Mayıs 1948'de İsrail Devleti'nin Kuruluş Bildirgesini ilan ettiğinde Hayfa'da yaşayan Safdie dokuz yaşındaydı. Bir Kibbutz'da yaşayıp kırsalda çalışan, keçi ve arı besleyen Moshe, Reali Lisesi'ne devam etti. 1953 yılında İsrail hükümeti ekonomi ve döviz krizine tepki olarak ithalat işini kısıtlayınca babasının tekstil işi ciddi şekilde etkilenir ve tüm aile Kanada'ya, Montreal'e taşınmak zorunda kalır. Westmount Lisesi'nde üniversite öncesi eğitimini tamamladıktan sonra mimarlık diplomasını Montreal'deki McGill Üniversitesi'nden alır.
Yeni bir tür şehircilik
Beşinci yılında, "üniversite bilgini" seçilince Kanada İpotek ve Konut Şirketi (CMHC) Bursu ile ödüllendirilir ve bu bursla büyük şehirlerdeki konut gelişmelerini gözlemlemek için Kuzey Amerika'yı dolaşır. Üniversitenin son yılında "Şehir Yaşamına İlişkin Bir Örnek" başlıklı tezini geliştiren ve bunun"Üç Boyutlu Modüler Yapı Sistemi" olarak nitelendiren mimar, 1961'de diplomasını alır. İki yıl sonra, Louis Kahn'ın yanında çıraklık yaparken 23 yaşında olan Safdie, tez danışmanı Sandy Van Ginkel tarafından Montreal'de düzenlenecek olan 1967 Dünya Sergisi için modüler projesini sunmaya davet edilir. Yaşam için üç boyutlu prefabrik birimlerin tasarımına ve uygulanmasına öncülük eden Safdie; bu kompleksi açık alanlar, bahçe terasları ve tipik olarak tek ailelik evlere ayrılmış diğer birçok olanaktan oluşan bir mahalle olarak tasarlamış ve bunu yüksek yoğunluklu bir kentsel ortama uyarlamıştı.
Mimarlık tarihinde önemli bir gelişme olan bu ufuk açıcı proje Safdie'nin çalışmasının ilk aşamasını başlatır: Yeni bir tür şehircilik. Modernizmi yeşil alan ve banliyö yaşamının faydalarıyla bütünleştirmeye yönelik fikirlerini sergileyen Safdie, bunun getirdiği ilgi dalgasını başarıyla inşa edip kültürel ve kamu binaları tasarımcısı olarak başarılı bir kariyer inşa etti. Radikalizmini, dünya çapında popüler hale gelen dramatik ama hassas bir üsluba dönüştürdü. Asya ve Orta Doğu'da giderek daha fazla çalışan mimar, yeşil ve kamusal alanları modernist tasarımlarına entegre etmeye önem veriyor.
Sürdürülebilir şehirlere eşsiz bir katkı
Peyzaj, iklim, kültürel miras, mekan ve çağdaş yaşamın yerel ve bölgesel özelliklerine yanıt veren bir mimarinin yaratılmasına derinden bağlı olan Safdie'nin, sürdürülebilir şehircilik diyaloğuna eşsiz katkıları var. Havalimanları, müzeler, sahne sanatları, kütüphaneler, konutlar, karma kullanım ve tüm şehirler dahil olmak üzere çok çeşitli tipolojileri kapsayan projeleri Kuzey ve Güney Amerika'dan Orta Doğu'ya, Asya ve Avustralya'ya uzanıyor. Kariyerinin yeni aşamasında Kuzey Amerika'daki önemli binalar için komisyonlar almaya başlayan mimar, kültürel projelerinde sivil ve ulusal kimliklerini dile getirmeye çalışır. Kanada Ulusal Galerisi, Quebec Medeniyet Müzesi ve Vancouver Kütüphane Meydanı'nı tasarlar. Diğer önemli kültürel eserleri arasında Hindistan, Pencap'taki Sih halkının ulusal müzesi olan Khalsa Miras Anıt Kompleksi, Washington DC'deki Mall'daki Birleşik Devletler Barış Enstitüsü Genel Merkezi, Kudüs'teki Yad Vashem Holokost Müzesi ve Singapur'daki Marina Bay Sands Integrated Resort gibi birçok eseri var.
İnsancıllaştırılmış modernlik felsefesi
Etkili bir teorisyen, yazar ve eğitimci olarak Kültürel Bağlantı için Tasarım, Mega Ölçeği İnsanileştirmek ve Otomobilden Sonra Şehir gibi birçok konuda yayın yapıp dersler veren Safdie; Yale, McGill ve Harvard'daki öğretmenlik deneyiminin ardından Boston'daki ofisinde belirli tasarım konularının ileri düzey araştırmalarını sürdürmek amacıyla Şehirdeki Yüksek Binalar, Geleceğin Yaşam Alanı ve Talep Üzerine Hareketlilik gibi temalara odaklanan bir araştırma programı oluşturmuş.
Yapılı çevre üzerindeki kalıcı etkisi nedeniyle geniş çapta tanınan mimar, Companion of Order of Canada ve en son 2015 AIA Altın Madalyası ve Cooper Hewitt'ten 2016 Yaşam Boyu Başarı Ödülü dahil olmak üzere çok sayıda ödülün sahibi oldu. Onun tarzı, insancıllaştırılmış modernlik felsefesini yerel gelenekler ve bağlamla harmanlayan projeler tasarladığı Asya ve Orta Doğu'daki yeni gelişen ekonomilere de iyi bir şekilde yansıdı. Örneğin Singapur'un Feng Shui geleneği, onun Marina Bay Oteli ve Singapur Changi Havaalanı için yeni "Hava Merkezi" için daha yeni tasarımlarına ilham kaynağı olmuş.
Bunlar da ilginizi çekebilir:













DİĞER YAZILAR
Yorum Yaz